TSH – jest hormonem, który wytwarza przysadka mózgowa. Tyreotropina odpowiada za niedoczynności lub nadczynności tarczycy. Mogą one powodować m.in. zaburzenia rytmu serca, biegunkę, bezpodstawny spadek masy ciała, pobudzenie, podenerwowanie, niepokój, zaparcia, obrzęki, tycie, ogólne osłabienie, zmiany skórne i paznokci itd. Dodatkowo u mężczyzn pojawiają się też zaburzenia potencji i obniżenie libido. Na wahania stężenia tyreotropiny narażeni są mężczyźni, którzy są stale narażenie na stres, przekroczyli 40. rok życia, długo się nie badali, bądź są genetycznie obarczeni dolegliwościami tarczycy.
PSA – pomiar PSA całkowitego we krwi jest narzędziem diagnostycznym w leczeniu i monitorowaniu przerostu i raka prostaty. Ważnym jest, by badanie przeprowadzać przed zabiegami na prostacie około 2 do 3 po ich przeprowadzeniu.
Kreatynina – jej oznaczenie w surowicy krwi wskazuje na stan nerek i chorób przemian materii. Stan kreatyniny jest i człowieka stały, stąd łatwo zdiagnozować ewentualne zagrożenia. Jej wyższy poziom informuje o dysfunkcji nerek, zaburzeniami filtracji, w ostrym bądź przewlekłym przebiegu. Zbyt niskie stężenie kreatyniny w nerkach może odpowiadać za postępujący zanik mięśni, niedożywienie organizmu, ciążę lub niewydolność wątroby.
Stężenie mocznika – bada się je w surowicy krwi. Służy diagnostyce pracy nerek. Mocznik to końcowy produkt rozpadu białek, wywarzany jest w wątrobie. Najważniejsze czynniki wpływające na poziom mocznika w krwi to: wydalanie i reasorbcja nerkowa mocznika, rozpad własnych białek organizmu, a także podaż białek w diecie (w zależności od rodzaju diety), jak również wątrobowa synteza białek.
Sód – odpowiada za równowagę wodno-elektrolitową organizmu. Wskazaniem do badania stężenia Na+ we krwi są: choroby nerek, nadciśnienie, obrzęki, zaburzenia pragnienia i funkcjonowania kory nadnerczy, nadmierna podaż sodu, zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i elektrolitowej, nadmierna utrata płynów.
Potas – badanie jego poziomu jest diagnostyką równowagi wodno-elektrolitowej lub kwasowo-zasadowej. Ocenia ryzyko zaburzeń czynności serca, jak również kontroluje terapię lekami moczopędnymi czy nasercowymi. Wskazaniem do oznaczeń stężeń K+ są zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie, stany przebiegające z kwasicą lub zasadowicą, ostra i przewlekła niewydolność nerek, leczenie diuretykami pętlowymi np. furosemidem, biegunki i wymioty, przyjmowanie soli potasu i cukrzyca.
AlAT – aminotransferaza alaninowa jest enzymem wspomagającym działanie komórek organizmu i występuje w wątrobie, mięśniach sercowym i szkieletowym oraz nerkach. Norma AlAT to 5 do 40 U/I (85–680 nmol/l). Stan podwyższony może wskazywać na dysfunkcje wątroby, w tym toksyczne uszkodzenie wątroby, wirusowe zapalenie wątroby, niewydolność krążenia, a także niedobory tlenu w tkankach. Przy wartościach od 200 do 400 U/I istnieje podejrzenie marskości wątroby, cholestazy wątrobowej lub zawału serca. W przypadku 40 do 200 U/I podejrzewać można m.in. zapalenie trzustki.
AspAT – choroby i uszkodzenia wątroby diagnozuje aminotransferaza alaninowa. To enzym występującym oprócz wątroby także w mięśniu sercowym, nerkach, krwinkach czerwonych i mięśniach szkieletowych. Pomaga w ocenie syntezy białek, kontroluje obciążenie wątroby lekami antykoncepcyjnymi i wykrywa zmiany, wynikające z zastoju żółci. Uwaga, wyniki AspAT mogą zafałszować: ciężka praca fizyczna, tłuste posiłki, kawa, czekolada, alkohol, przyjmowane leki, w tym salicylany.
Krew utajona w kale – badana jest w celu ustalenia, czy pacjent cierpi na choroby przewodu pokarmowego, niedokrwistość oraz nowotwory jelit. Warto wiedzieć, że krew wydalana jest z kałem codziennie w minimalnych ilościach. Na chorobę wskazuje większa ilość niż ta fizjologiczna. Badanie jest wskazane u mężczyzn bez względu na wiek, ale lekarze zalecają je obowiązkowo panom powyżej 50. roku życia. Przed badaniem nie należy m.in. spożywać alkoholu.
Uwaga, w przypadku badania krwi zaleca się je pobranie rano (najlepiej w godz. 7-10), na czczo, po około 12-godzinnym nieprzyjmowaniu pokarmów. Przed badaniem powinno się wypić wypić niewielką ilość wody. Dzień przed nim nie należy pić alkoholu i podejmować nadmiernego wysiłku fizycznego. W przypadku badania kału pobieramy małą ilość do specjalnego pojemniczka przeznaczoną do tego łopatką. Materiał powinien pochodzić z różnych miejsc tej samej porcji kału. Do badań mikrobiologicznych i mykologicznych należy użyć pojemniczków jałowych i dostarczyć materiał do laboratorium w około godzinę od pobrania.
Wyniki badań należy zawsze konsultować z lekarzem
