Pakiet Osteoporoza obejmuje badania istotne dla profilaktyki, oceny ryzyka, diagnostyki i monitorowania leczenia osteoporozy oraz metabolicznych i zwyrodnieniowych chorób kości. | PROFLAB: 2338, ELAB: 039
91,20 zł
Podstawą laboratoryjnej diagnostyki chorób kości jest ocena zaburzeń gospodarki wapniowo fosforanowej, zależnej fizjologicznie od poziomu witaminy D3. Poziom fosforu nieorganicznego (fosforanów) i wapnia zależy ponadto od: diety, efektywności wchłaniania w jelitach, obrotu kostnego (utraty wapnia magazynowanego w kościach) i nasilenia wydalania przez nerki. Poziom witaminy D3 zależy od diety i ekspozycji na słońce. W przypadku dorosłych, rozpoznanie deficytu wapnia jest szczególnie istotne u osób zagrożonych osteoporozą: kobiet po menopauzie (deficyt jako skutek spadku stężenia estrogenów); mężczyzn w zaawansowanym wieku (deficyt jako skutek spadku stężenia testosteronu). U dzieci deficyt wapnia zagraża rozwojem krzywicy.
Bez względu na wiek, deficyt wapnia nasila się pod wpływem deficytu witaminy D3. Najbardziej rozpowszechnioną patologią układu kostnego dorosłych jest osteoporoza objawiająca się podatnością kości na złamania. Spowodowana jest redukcją masy i gęstości tkanki kostnej oraz utratą składników mineralnych (wapnia, fosforanów itd.). Zmiany struktury kości wynikają z zaburzenia równowagi pomiędzy resorpcję i odbudową kości, czyli zaburzeń obrotu kostnego. Obrót kostny, z kolei, zależny jest m.in. od równowagi hormonalnej.
Osteoporoza rozpoznawana jest często po złamaniu kości wskutek nieznacznego nacisku, stąd dostępna i tania diagnostyka laboratoryjna wydaje się bardzo istotna. Poza zastosowaniem diagnostycznym, znajomość poziomu witaminy D i wapnia w organizmie jest istotna w monitorowaniu leczenia oraz planowaniu i kontroli profilaktycznej suplementacji wapnia i witaminy D.
Opis badań:
Wapń całkowity – ocenia poziomu wapnia we krwi w przebiegu chorób układu kostnego, zaburzeń funkcji: nerek, serca i układu pokarmowego. Hiperkalcemia,czyli nadmiar wapnia i hipokalcemia (niedobór) są poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia. Najczęstszą przyczyną hiperkalcemii jest choroba nowotworowa, a następnie nadczynność przytarczyc, nadmierna podaż witaminy D, choroby nerek, unieruchomienie czy wzmożone spożycie wapnia wraz z dwuwęglanami (milk–alkali syndrome). Hipokalcemia występuje w niedoczynności przytarczyc, niedoborze magnezu, niedoborze witaminy D i chorobach nerek.
Fosfor nieorganiczny – wskazaniem do jego oznaczeń w surowicy są: choroby kości, dializoterapia i intensywna opieka medyczna, przewlekła niewydolność nerek, kamica nerkowa, stany po operacji tarczycy, choroby przytarczyc, choroba alkoholowa, podejrzenie niedoboru witaminy D, objawy osłabienia mięśni i ból kości. Fosforany są systemem buforowym, wpływających na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu, to wypadkowa procesu wchłaniania w jelicie, obrotu kostnego i wydalania nerkowego. Metabolizm fosforu, podobnie jak wapnia, kontrolowany jest przez parathormon (PTH) i witaminę D3. Nadmiar fosforu (hiperfosfatemia) może być wynikiem zmniejszenia przesączania kłębuszkowego, wzrostu wchłaniania zwrotnego fosforanów lub nadmiernej podaży. Niedobór fosforu (hipofosfatemia) jest wynikiem m.in. nadczynności przytarczyc, zaburzeń wchłaniania, przewlekłego stosowania środków alkalizujących lub kwasicy ketonowej. W ocenie niedoboru fosforu należy pamiętać, że może on być związany z niewydolnością nerek, obniżającą obecność fosforanów w surowicy.
Witamina D metabolit 25(OH) – badanie polega na oznaczeniu stężenia całkowitej 25-hydroksy witaminy D: kalcydiolu [25(OH)D] i innych hydroksylowanych pochodnych. Witamina D, chemicznie będąca grupą związków steroidowych, jest fizjologicznie aktywna w procesach związanych z gospodarką wapniowo-fosforanową organizmu oraz prawidłową strukturą i funkcją kości. Najważniejszymi formami witaminy D są: występująca naturalnie w roślinach witamina D2 (ergokalcyferol) i występująca u zwierząt witamina D3 (cholekalcyferol), różniące się strukturą bocznego łańcucha. U człowieka D2 i D3, fizjologicznie nie są witaminami lecz prohormonami, gdyż postać aktywnej biologicznie witaminy D: 1,25-dihydroksywitaminy D inaczej 1,25(OH)2D, uzyskują w wyniku przekształceń metabolicznych (hydroksylacji), następujących kolejno w wątrobie i nerkach. Znajomość poziomu witaminy D jest istotna w diagnostyce i leczeniu krzywicy, osteomalacji i osteoporozy oraz planowaniu i kontroli suplementacji pochodnymi witaminy D.
Uwaga, przypadku badania krwi zaleca się jej pobranie rano (w godz. 7-10), na czczo, po około 12-godzinnym nieprzyjmowaniu pokarmów. Przed badaniem powinno się wypić wypić niewielką ilość wody. Dzień przed nim nie należy pić alkoholu i podejmować nadmiernego wysiłku fizycznego.
Badania powiązane lub sugerowane:
Pakiet dla kobiet w ciąży dzieli się na trymestry i zawiera zestawy badań pomocne w ocenie stanu zdrowia przyszłej mamy na każdym etapie ciąży oraz wyniki niezbędne w przygotowaniu się do porodu. Badania pozwalają wykluczyć lub potwierdzić m.in. zakażenia toksoplazmozą, wirusami różyczki, CMV, HSV, HBS, HCV czy HIV. Dla prawidłowego przebiegu ciąży przyszła mama badana jest również pod kątem cukrzycy, anemii i infekcji układu moczowo-płciowego.
| PROFLAB: 2314, ELAB: 017