Objawy choroby Hashimoto
Przez lata mogą być one dyskretne lub niezauważalne. Do najczęstszych należą: zmęczenie,
bladość lub obrzęk twarzy, pogrubienie rysów, senność, ciągłe uczucie zimna, pogorszenie sprawności intelektualnej, przybranie na wadze, ból stawów i mięśni, zaparcia, bladość, suchość i łuszczenie się skóry, w tym tzw. objaw brudnych łokci i kolan, wypadanie i łamliwość włosów, nieregularne lub obfite miesiączki, trudności w zajściu w ciążę, depresja, spowolnione tętno (bradykardia), nadciśnienie tętnicze, zwiększone stężenie cholesterolu, anemia, chrypka czy matowy głos. Nasilenie objawów zależy od czasu trwania choroby. Skutkami zaawansowanej choroby Hashimoto mogą być m.in. choroby serca, niepłodność i śpiączka.
A-TG – przeciwciała anty-TG. Są swoiste w stosunku do tyreglobuliny (TG) – jednego z trzech antygenów tarczycy. Tyreglobulina, produkowana przez tarczycę i stanowiąca główny składnik jej pęcherzyków, jest odpowiedzialna za choroby autoimmunologiczne tarczycy. Przeciwciała w głównych stężeniach występują u około 10 procent zdrowych pacjentów. Najczęściej ich wykrycie wiąże się z cukrzycą typu I, złośliwym objawem niedokrwistości. Znajduje się je u osób w wieku od 60 do 80 lat, a także u pacjentów poddanych jodoterapii aktywnej i zabiegom chirurgicznym tarczycy. W przypadku schorzeń autoimmunologicznych anty-Tg ma znaczenie u mieszkańców obszarów z niedoborem jodu, w tym szczególnie u osób z wolem guzkowym, ewentualnie u pacjentów leczących jodem wole endemiczne.
A-TPO, anty-TPO – to test na wykrycie przeciwciał przeciwko tarczycy. Oznacza ono poziom autoprzeciwciał skierowanych przeciwko antygenom tarczycy. TPO to główny antygen mikrosomów komórek tarczycy i najczulszy parametr wykrywający autoimmunologiczne schorzenia tarczycy. Ich obecność potwierdza się u ponad 95 proc. chorych na chorobę Hashimoto i 85 proc. chorych na chorobę Gravesa-Basedowa. Może też wskazać na ryzyko powiązane z leczeniem interferonem alfa i interleukiną 2 w przypadku zapalenia wątroby typu C, solami litu w przypadku chorób psychiatrycznych, zaburzeń czynności tarczycy po amiodaronie, nasilenia objawów u osób z zespołem Downa, dolegliwości podczas ciąży, kontrolowanej hiperstymulacji jajników i poporodowego zapalenia tarczycy, ryzyka poronienia i problemów z zapłodnieniem in vitro.
Przeciwciała p. receptorom TSH (TRAb) – to badanie poziomu autologicznych przeciwciał skierowanych przeciw receptorom dla hormonu tyreotropowego TSH (TRAb). Jest ono przydatne w potwierdzaniu choroby Gravesa-Basedowa (przeciwciała są obecne w 90 do 100 proc. przypadków), w diagnostyce różnicowej w badaniach porównawczych tarczycy, w prognozowaniu przebiegu choroby Gravesa-Basedowa oraz w planowaniu i ocenie leczenia. Chorzy na chorobę Gravesa-Basedowa z wysokim poziomem TRAb mają zwiększone ryzyko reaktywacji choroby. W przypadku ciężarnych z rozpoznaną chorobą Gravesa-Basedowa lub z inną chorobą autoimmunologiczną dotykającą tarczycy (w tym leczonych L-tyroksyną, jodem radioaktywnym i lekami przeciwtarczycowymi), badanie wykonywane jest na początku i pod koniec ciąży w celu oceny ryzyka niedoczynności lub nadczynności tarczycy u płodu i noworodka. W przypadku ciężarnych z rozpoznaną chorobą Gravesa-Basedowa wzrost poziomu TRAb w trzecim trymestrze wskazuje na nadczynność tarczycy u płodu. Wiązanie specyficznych autoprzeciwciał z receptorem dla TSH (TR) umiejscowionym na komórkach tarczycy może powodować efekt hamujący (blokujący) receptor lub stymulujący. W przebiegu choroby efekt wiązania przeciwciał może się zmieniać, na ogół z blokującego na stymulujący. Stymulacja lub blokowanie receptora prowadzi w konsekwencji do nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Ze względu na biologiczne skutki wiązania TRAb z receptorem komórek tarczycy, można rozróżnić: immunoglobuliny stymulujące – TSI, których związanie z receptorem prowadzi do stymulacji produkcji hormonów tarczycy i nadczynności tarczycy oraz immunoglobuliny hamujące, blokujące wiązanie TSH do receptora – TBII, w konsekwencji hamujące produkcję hormonów tarczycy, co prowadzi do niedoczynności tarczycy. Oznaczanie przeciwciał TSI jest pomocne w diagnostyce choroby Gravesa-Basedowa.
Jak czytać wyniki badań?
Anty-TG. Za normę A-TG przyjmuje się wartość 100 lU/ml. Prawidłowy poziom anty-TG to każdy wynik poniżej tej wartości.
A-TPO. Nie ma określonej normy Anty-TPO. Prawidłowe wartości zależą czynników takich, jak wiek czy płeć i od laboratorium, w którym badanie jest wykonywane. Normy są określane dla konkretnego oznaczenia. Niski poziom przeciwciał anty-TPO może oznaczać: układową chorobę tkanki łącznej, rak tarczycy, cukrzycę typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów. Podwyższony poziom A-TPO – chorobę Hashimoto i chorobę Gravesa-Basedowa.
Przeciwciała p. receptorom TSH (TRAb). Normą są wartości mniejsze niż 1IU/l. I tu jednak zależą one również od wieku, płci czy metody oznaczania w laboratorium. Podwyższony poziom przeciwciał TRAb występuje niemal u wszystkich pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa. Jeśli wysokie stężenie przeciwciał wykrywa się po zaprzestaniu leczenia choroby Gravesa-Basedowa oznacza to jej nawrót.
Uwaga, zaleca się pobranie krwi rano, na czczo, po około 12-godzinnym nieprzyjmowaniu pokarmów. Przed badaniem powinno się wypić wypić niewielką ilość wody. Dzień przed nim nie należy pić alkoholu i podejmować nadmiernego wysiłku fizycznego. Przed samym pobraniem należy kwadrans odpocząć. Próbki najlepiej oddać w godz. 7-10.
Wyniki badań należy zawsze konsultować z lekarzem.
Badania powiązane lub sugerowane.
Badania z pakietu choroby autoimmunologiczne powinny być poprzedzone przeprowadzeniem badań w pakiecie podstawowym tarczycy.
